Het zal niemand zijn ontgaan. Het is crisis in Europa, in Nederland en in Flevoland. We gaan er onder dit kabinet met z’n allen de komende tijd wéér procenten op achteruit. Landelijk komen er de komende jaren rond de 100.000 werklozen bij. Voor het eerst was in april het aantal banen in Flevoland lager dan het jaar ervoor. Volgens cijfers van de provincie is Flevoland 1% van alle banen verloren, in Lelystad zelfs 3%. Nu liggen daarvoor ook redenen buiten het beleid van dit college. Maar economisch moet alle hens aan dek, zou je zeggen. D66 verwacht juist nu maximale, doelgerichte inzet van de provincie om de regionale economie te versterken. Juist nu. Maar de zomernota en de begroting laten helaas een ander beeld zien.
In het economische domein blijft veel geld onuitgegeven. De herziening van het Omgevingsplan wordt uitgesteld, een economische visie blijft uit. Er gaat wel wat energie naar recreatie en toerisme, maar ook hier zonder heldere samenhang en zonder heldere visie. DE-on gaat nergens naartoe. Nu kan het zijn dat het ontbreken van visie op toerisme en DE-on samenhangen met het ontbreken van de economische visie, maar dat maakt het ontbreken van die laatste alleen maar pregnanter. De rol van vitale coalities, zo belangrijk in het coalitieakkoord, blijft in de programmabegroting onduidelijk. De begroting is ook vaag en abstract over werkgelegenheid. Van de projecten die op de rol staan, is eigenlijk alles nog onduidelijk, behalve dat ze ‘kansrijk’ zouden zijn.
De Zuiderzeelijngelden blijven op de plank liggen, projectideeën voor de IFA-2 komen niet door. Allemaal geld dat blijft liggen. Veel geld. Dood geld. Geld dat hád kunnen bijdragen aan het versterken van de Flevolandse economie en daarmee aan het versterken van de Flevolandse samenleving. Het is het college niet gelukt.
Het geld gaat gelukkig niet verloren. Het geld schuift door naar volgend jaar. Maar waarom denkt het college het geld volgend jaar wel nuttig in te kunnen zetten? D66 hoort graag van het college wat zij volgend jaar anders gaan doen om dat te bereiken.
Ik heb het op deze plek al vaker gezegd, D66 is redelijk tevreden met lijn die het college uitzet. En met de lijn die de coalitie uitzette in het coalitieakkoord. Een akkoord echter, dat twee weken geleden nauwelijks gewijzigd opnieuw gepresenteerd werd. En ook de begroting is niet essentieel anders dan vorige begroting. Beleidsarm wellicht? We hebben eerder het college visieloosheid verweten. Het college past keurig op de winkel. D66 constateert dat we in essentie op dezelfde plek staan als een jaar geleden. Niet veel opgeschoten. En dat hadden we graag anders gezien. Moeten we een motie indienen om het college op te roepen effectief aan het werk te gaan? Ik mag toch hopen dat zo’n motie overbodig is. Ik wil op deze plek de coalitiepartijen uitdagen om te laten zien wat er wél is gebeurd. Om te laten zien waar we wél constructief en effectief hebben bijgedragen aan het bestrijden van de gevolgen van de crisis in Flevoland. Op dit punt krijg ik graag ongelijk.
Hoewel mevrouw Bliek zeker geen gebrek aan daadkracht verweten kan worden, kan onze nieuwe gedeputeerde het college wellicht een impuls geven. Wij begrijpen dat de heer Gijsberts in het bedrijfsleven ook buiten zijn eigen bedrijf zijn sporen verdiend heeft, bijvoorbeeld bij de Vereniging Bedrijfskring Almere en Economic Development Board Almere. We weten dat het zijn portefeuille niet is, maar door het collegiaal bestuur is het economisch beleid een verantwoordelijkheid van het hele college en dus ook die van hem.
Maar laat ik ook de hand in eigen boezem van Provinciale Staten steken. Want hoewel de coalitiepartijen in hun coalitieakkoord een belangrijke rol toebedeelden aan vitale coalities, hebben de staten anderhalf jaar later nog steeds geen helder gedeeld beeld van wat die coalities nu zijn, wat ze moeten doen en hoe we ermee om moeten gaan. Ik weet niet wat we erger vinden: dat de coalitiepartijen zo’n belangrijke rol gaven aan iets waarvan ze eigenlijk niet wisten wat het was. Of dat ze na het vaststellen van dat akkoord zo ineffectief zijn gebleken in het uitwerken ervan. D66 is er van overtuigd dat juist die vitale coalities creativiteit en voortgang kunnen brengen. Hier kan het college lering trekken uit een oude spreuk: “Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder, een keur van raadgevers brengt het tot bloei.”
Ondertussen brengt niet alleen de crisis onzekerheid over de toekomst. Ook de gevolgen van het regeerakkoord zijn nog niet helder. D66 verwelkomt een debat over de provinciefusie. We doen alvast een voorzetje: D66 Flevoland zou willen inzetten op Almere als toekomstige provinciehoofdstad. Maar voor de begroting is nu wellicht de aangekondigde gesloten huishouding van groter belang. Het werpt een nieuw licht op onze voorziene investeringen in het sociale domein. In het regeerakkoord staat ook een passage over de regionale omroep. Op de regionale omroep staat nu nog een besparing ingeboekt die naar onze mening juridisch niet haalbaar is. Graag horen wij van het college hoe wij de gevolgen van het regeerakkoord voor deze begroting moeten inschatten.
Ik kom terug op twee onderwerpen. Voor de Wetenschappelijke Steunfunctie van de Bibliotheek is nog geen duurzame oplossing tot stand gebracht. D66 vraagt de gedeputeerde daarop in te gaan. En we hebben eerder met de gedeputeerde gesproken over aansluiting van Flevoland op het nachtnet. Wij begrepen toen, dat deze aansluiting onderdeel zou uitmaken van de onderhandelingen over de nieuwe spoorwegconsessie per 2015. Kan de gedeputeerde ons op dit punt bijpraten?
D66 vindt zoals u weet de informatie tussen GS en PS van groot belang. De mededelingen over luchthaven Lelystad van afgelopen maandag verraste ons. De luchthavenontwikkeling heeft een brede steun in de Staten, maar dat maakt het onderwerp niet politiek ongevoelig. Het is een belangwekkend onderwerp. Met het breken met het oude convenant worden oude kaders afgesloten. Met het overstappen op de resultaten van de Alderstafel wordt overgestapt op nieuwe. D66 vraagt het college op welk besluit van de staten deze ommezwaai is gebaseerd. Het college is het orgaan dat namens de provincie overeenkomsten aangaat. Toch is het een goed gebruik om bij politiek gevoelige overeenkomsten éérst de volksvertegenwoordiging te informeren en in staat te stellen te reageren, alvorens tot ondertekening over te gaan. Nu zien de Staten zich met een voldongen feit geconfronteerd. Wij horen graag de overwegingen van het college.
Tenslotte zijn we van mening dat de begroting een te optimistisch beeld schetst over de financiële situatie van deze provincie. Dat is zo, omdat de stille lasten buiten beschouwing worden gelaten. Feitelijk kampt de provincie al vele jaren met een verstopt tekort van miljoenen per jaar. Het college past op de winkel, maar verstopt de onderhoudslasten van het pand. Wij verwachten dat dit probleem in zijn volle omvang aan het licht zal komen, als het daartoe lopende onderzoek tot resultaten komt. Wij spreken u daar op dat moment graag verder over.
Zoals gezegd, D66 is redelijk tevreden met de ingeslagen weg. Wij verwachten natuurlijk antwoord op onze vragen en hopen dat het college komend jaar effectief is in het uitvoeren van haar plannen.