Vorige week kwamen plannen in het nieuws voor een nieuw windmolenpark in het Markermeer. Het zou gaan om een flink park, de initiatief nemer dankt aan 100 tot 500 MW. Ter vergelijk: het park aan de westzijde van de noordoostpolder levert straks naar verwachting zo’n 429 MW (genoeg voor 400.000 huishoudens of 1,2% van de totale landelijke energiebehoefte). Er is vooral nog veel onduidelijk: waar de molens komen, hoe groot ze worden, of het veel kleine of minder grote molens worden…
Toch heeft het College van Burgemeester en Wethouders van Lelystad kennelijk aan die informatie genoeg om de gemeenteraad voor te stellen resoluut en ongenuanceerd NEE te zeggen tegen de plannen. Zelfs nog voordat de initiatiefnemer, Ventolines BV uit Emmeloord, de plannen met de gemeente heeft kunnen bespreken. Dat wilde Ventolines wel, maar in plaats van op de uitnodiging in te gaan, zei het Lelystadse college nee. Hoewel de gemeente niet weet waar de molens moeten komen, weet ze al wel dat ze in de weg staan van de watersport. Dergelijke molens staan overigens altijd honderden meters uit elkaar, omdat ze anders elkaars wind afvangen. De rotorbladen komen niet lager dan een meter of 50-70. Afgelopen maandag de 20e februari sprak ik in het radioprogramma Forum van Omroep Flevoland met wethouder Wout Jansen over zijn ‘nee’. Luister de uitzending van Forum hier terug.
De fractie van de VVD in de Flevolandse Staten is er ook als de kippen bij om haar afkeuring kenbaar te maken, onder meer via schriftelijke vragen aan Gedeputeerde Staten. Terwijl ze zich oktober vorig jaar nog sterk maakte voor meer molens langs de Markerwaarddijk (de dijk Enkhuizen-Lelystad), met een motie die onder meer opriep de “maximale ruimte t.a.v. het opschalen en saneren van windmolens volledig te benutten”. Bij het opschalen en saneren worden oude kleine windmolens vervangen door moderne grote. En op een andere plek: minder kleine molens in de polder, meer grote bij (blijkens de motie) het Markermeer. En nu is de VVD tegen, zonder te weten over hoeveel, waar en hoe groot. Als het geen draai is van de VVD, is het in ieder geval verwarrend.
De vraag is natuurlijk of de resolute afwijzing van Lelystad verstandig is. Ik denk van niet. Internationaal doen we het slecht qua schone energie, we blijven achter bij de landen om ons heen. Nederland heeft internationale afspraken gemaakt over het aandeel duurzame energie in het totale verbruik: van 4% in 2010 naar 14% in 2020. Volgens critici halen we dat met het huidige kabinetsbeleid in 2020 niet. Om die 10% stijging te halen is een enorme inspanning nodig, zeker als je weet dat met zo’n enorm park als bij de Noordoostpolder maar 1,2% gerealiseerd wordt. Om dan hard ‘nee te roepen zodra iemand wil kijken naar één van de weinige grote open, onbewoonde plekken van Nederland is dom. In Brabant, Noord-Holland of Friesland zijn dat soort grootschalige gebieden er niet, buiten de Noordzee en de Wadden, waar ook naar de maximale mogelijkheden wordt gezocht.
Naar zeggen van Lelystads wethouder Wout Jansen hecht de minister vooralsnog sterk aan draagvlak. Hij zegt dat hij een windmolenpark niet op wil dringen. Mij lijkt het risico niet ondenkbaar dat als straks de mogelijkheden elders verkend zijn en afgevallen, de minister toch weer bij het Markermeer uitkomt. En dan praat de gemeente niet meer mee. Beter is het om het te hebben over hoe, dan over ja of nee. Geen ‘nee’, maar ‘ja, mits…’ Of desnoods ‘nee, tenzij…’ Dat biedt Lelystad (en als het zover komt de provincie) maximaal de gelegenheid om haar belangen kenbaar te maken. Om te werken aan plannen die de watersport het minste raken. En voor mij ook belangrijk: die de natuur ook niet onredelijk belasten. Het Markermeer is tenslotte een belangrijk gebied voor trekvogels, van internationaal belang zelfs.
Een resoluut ‘Nee’ moet je spaarzaam gebruiken. Als je makkelijk ‘nee’ roept, kunnen anderen dat ook makkelijk negeren. Lelystad en Flevoland zijn niet gebaat bij ‘fact free politics’. Laten we eerst uitzoeken wat de plannen zijn. En wat de voors en tegens zijn. Ik kies voor een constructieve houding en wil het gesprek aan met een ‘ja, mits…’
Michiel ik snap de reactie best. Lelystad profileert zich als watersportstad en heeft daar al enorm in geinvesteerd.
Juist omdat de windmolens honderden meters uit elkaar worden geplaatst, nemen ze een enorm gebied in beslag. Varen/zeilen tussen de molens door is, zeker omdat Lelystad aan lager wal ligt, een riskante aangelegenheid.
Met de komst van de Marker Wadden wordt al een groot gebied onttrokken aan de watersport. Ook bij Hoorn liggen plannen voor een Hoorns Moeras en als Almere ook nog eens buitendijks gaat bouwen, vindt er stap voor stap inpoldering plaats van het Markermeer. NMFF e.a. natuurorganisaties strijden voor een vergroening van het Markermeer en ergens is het mooi geweest.
De recreatieve functie van het Markermeer is van groot economisch belang en een gezonde balans milieu/natuur/economie dreigt meer en meer verstoord te worden.
Als we op iedere aanvraag voor een windmolenpark serieus moeten reageren dan houden we elkaar onnodig bezig.
Misschien zou blauwe energie (zoet/zout water) wat meer aandacht moeten krijgen. Kan prima worden geintegreerd in de afsluitdijk en zou samen met een ontwikkeling in Z-Holland bijna 45% van de energiebehoefte kunnen dekken. Jammer dat er nu zo obsessieve voorkeur is voor zonnepanelen en windmolens.
Ook de NMFF zal het plaatsen van een windmolenpark in het Markermeer niet steunen. In hun visie ‘Geconcentreerde windkracht in de Lage Landen’ wordt dit niet als gewenste locatie aangegeven maar opteren zij voor geconcentreerde windrijke landlocaties en langzame ontmanteling van versnipperd geplaatste windmolens.
Blijft echter dat volgens mij ‘blauwe energie’ een goed alternatief is met minder nadelige natuur- en milieu-effecten, minder produktie van materiaal (zonnepanelen/periferie/windmolens) en geen horizonvervuiling.
Neem eens een voorbeeld aan Duitsland daar is zonne-energie de grootste trekker van de economie! Groter dan alle Duitse autofabrikanten tezamen! Kijk dat is iets om over na te denken ! De windmolenmafia weet dat ze met achterhaalde technieken werken maar blijven jagen! De nieuwste daglichtpanelen / PhotoVoltaische cellen geven zoveel rendement dat zij met gemak de windturbines kunnen verslaan, het is gewoon goedkopere energie! En…… geen draaiende delen, geen horizon vervuiling en neen die hoeven beslist niet in het Markermeer te worden geplaatst. Wie is er nu gek in Nederland? Hebben we een klap van de molen gehad? In Duitsland draaien hele steden op zonne-energie, zij waren wél op tijd wakker !